In Nederland zijn we gewend aan rode fietspaden. De stroken langs het zwarte asfalt zijn niet meer weg te denken uit het straatbeeld. In Estland, waar de infrastructuur voor fietsers nog in de kinderschoenen staat, heeft men dit idee inmiddels overgenomen. In de hoofdstad Tallinn verschenen in oktober 2021 de eerste rode fietsstroken.
De aanleg van deze rode stroken kon direct op weerstand rekenen. De felrode kleur zorgde voor vraagtekens bij de inwoners. Het kon namelijk niet anders dan dat er veel chemicaliën gebruikt zouden zijn om dit effect te bewerkstelligen. Een ander probleem dat veelvuldig voorkwam, was dat de rode laag afgaf. Fietsers markeerden, na gebruik van een fietsstrook, ook de stoepen, waar fietsers de ruimte moeten delen met voetgangers.
De kritiek verdween in de wintermaanden. Niet omdat de klachten verholpen waren, maar omdat een dik pak sneeuw de rode fietsstroken aan het oog onttrok. Nu de dooi is ingezet, blijken de fietspaden in slechtere staat te zijn dan verwacht. De vorst (grondtemperaturen tot -30°C), het strooien en het sneeuwruimen blijken weinig over te laten van de rode verflaag. Het stadsbestuur van Tallinn is alles behalve tevreden en heeft aangedrongen op een onderzoek. Het bedrijf verantwoordelijk voor de aanleg, KMG OÜ, heeft inmiddels een onderzoek ingesteld.
Inmiddels bestaat ook onduidelijkheid over de samenstelling van het gebruikte materiaal. Diverse bronnen meldden eerder aan ERR dat de fietsstroken niet alleen uit milieuvriendelijke materialen bestaat. Hiermee groeit ook de zorg wat er precies is gebeurd met de verdwenen rode laag. Ondertussen ontkent KMG OÜ dat ze gebruik hebben gemaakt van mogelijk voor het milieu schadelijke materialen. Het gebruik van duurzame grondstoffen was juist een van de punten waarop KMG OÜ de aanbesteding had gewonnen.
Met deze verklaring zijn de zorgen nog niet weggenomen. Zo is überhaupt nog niet onderzocht hoe schadelijk voor het milieu de rode verf precies is, ongeacht de herkomst van de grondstoffen. Anna Truver, docent aan Taltech, maakt zich zorgen over de microplastics die vrijkomen en mogelijk honderden tot duizenden jaren nog in de natuur rondzwerven. Over het inademen van de stof, maakt zij zich zorgen.
Niet alleen bezorgde deskundigen en burgers roeren zich, andere bedrijven die ook deelnamen aan de aanbesteding spreken zich bij monde van hun directie uit. Zij menen dat de eisen in het bestek met betrekking tot het materiaal niet streng genoeg waren. Men gaat ervan uit dat Tallinn gekozen heeft voor de goedkoopste optie en daarom nu met de problemen zit.
Locoburgemeester Andrei Novikov zegt de resultaten van het onderzoek af te wachten, voordat er aanpassingen gedaan kunnen worden aan de fietspaden. Inmiddels heeft dit gedeelte van het project al ruim een miljoen euro gekost. Taltech voert het onderzoek uit en zal naar verwachting eind maart de eerste resultaten presenteren.
Ondanks deze tegenvallers wil men toch doorgaan met de aanleg van de fietsstroken, aldus Novikov. Hij voegde daaraan toe dat het nog wel jaren zal duren voordat dit project voltooid is.
