De torenhoge benzineprijzen in Estland zorgen voor een sneller herstel van de OV-sector. Het openbaar vervoer heeft sinds het begin van de coronapandemie te kampen gehad met een flinke daling van de passagiersaantallen. Een snel herstel werd niet verwacht.
Doordat de brandstofprijzen voor veel Esten niet meer te betalen zijn, of men het gewoonweg te duur vindt, kiezen velen voor een betaalbaar alternatief; het openbaar vervoer. Nu ook vrij recent diverse preventieve coronamaatregelen zijn opgeheven, durven meer mensen de bus en trein te pakken. Dit is ook te zien in de cijfers; de meeste openbaar vervoerbedrijven zitten qua passagiersaantallen al op het niveau van voor de pandemie.
Elron, de nationale spoorwegen van Estland, zag het aantal passagiers vanaf januari 2022 met 40% toenemen. Met name op de langere trajecten zijn significante toenames te zien, aldus de woordvoerder van het bedrijf. Het treinbedrijf is een van de vervoerders die dit jaar al meer mensen hebben vervoerd dan in 2019.
Ook op de streekbuslijnen verwelkomen de chauffeurs meer passagiers. Lux Express, bekend van de langeafstandslijnen, zegt nu al 20% meer passagiers in de bussen te hebben. Zij zijn ervan overtuigd dat de hoge brandstofprijzen hiermee te maken hebben, aangezien de grootste toename van passagiers plaatsvond nadat die prijzen begonnen te stijgen.
Tegelijkertijd zien tankstations juist minder mensen aan de pomp verschijnen. Deze maand daalde het aantal transacties bij de tankstations, aangesloten bij Eesti Õliühing, met 7 tot 10%, vergeleken met de maand ervoor. Deze trend lijkt, zolang de prijzen niet dalen, door te zetten. Steeds meer mensen overwegen serieus het openbaar vervoer te pakken.
De populariteit van bus en trein heeft ook meerdere keerzijdes. Lux Express heeft snel moeten schakelen door meer vertrekmomenten in te plannen, zodat iedereen mee kan. Elron kon minder snel aan de vraag voldoen. Het bedrijf kampte de afgelopen dagen met overvolle treinen. Men beloofde wel beterschap, maar zegt ook niet eindeloos de treinen te kunnen verlengen.
Daarnaast komen diverse busbedrijven in de problemen door de toegenomen vraag van passagiers. Veel streeklijnen moeten namelijk gratis aangeboden worden, dat is immers bij de aanbesteding duidelijk gemaakt. De bedrijven die de concessies destijds wonnen, hebben ingeschreven op basis van destijds reële gegevens. Door de hoge brandstofprijzen en de lage vergoedingen vanuit de overheid, zijn de verliezen groter dan de bedrijven aankunnen.
Enkele busbedrijven hebben aangegeven te willen stoppen met het aanbieden van bepaalde streeklijnen. Dat leidde tot felle reacties vanuit de lokale overheden, die aangaven dat dergelijke besluiten gelijkstaan aan contractbreuk met boetes en uitsluiting bij volgende aanbestedingen tot gevolg. Om de vervoerders toch tegemoet te komen, heeft de Estse overheid een fonds opgericht om de in zwaar weer verkerende busbedrijven te ondersteunen. Voor de eerste zes maanden van 2022 is 1 miljoen euro beschikbaar. Voor de tweede helft van 2022 moet nog een berekening gemaakt worden om te bepalen hoeveel geld er benodigd is om deze bedrijven te helpen. De overheid benadrukte wel dat het geld enkel bedoeld is om de hoge brandstofkosten deels te vergoeden.
