Wie in Estland de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, heeft recht op gratis openbaar vervoer. De komende jaren zullen veel buschauffeurs van deze regeling gebruik kunnen maken. Maar de kans is groot dat er niemand is om hen te vervoeren. Er is namelijk sprake van een chauffeurstekort.
De gemiddelde leeftijd van het Estse chauffeurskorps is namelijk 60 jaar. Dat is behoorlijk hoog, zo zien ook de vervoerbedrijven in. Bij busbedrijf Hansabus is de gemiddelde leeftijd 58 jaar. De oudste chauffeur is 82, de jongste 24. Het percentage buschauffeurs onder de 35 jaar is slechts 3% en dat baart directeur Indrek Halliste zorgen.
Volgens Halliste lukt het op dit moment niet meer om 10% van het aantal beschikbare werkplekken te vullen. Een probleem dat niet uniek is, andere busbedrijven kampen met hetzelfde probleem dat de komende jaren groter dreigt te worden. Uit onderzoek is gebleken dat 66% van alle buschauffeurs in de komende tien jaar met pensioen gaat.
Dat het probleem niet enkel bij commerciële busbedrijven speelt, blijkt uit een reactie van Tallinna Linnatransport, de stadsvervoerder van Tallinn. TLT zou in theorie direct 100 nieuwe buschauffeurs een contract aan kunnen bieden, als ze er zouden zijn. Volgens Kaido Padar, directeur van TLT, is die kans nihil. Padar wijt het aan het overheidsbeleid.
Volgens de Estse wetgeving is de minimum leeftijd voor het rijbewijs categorie D, het busrijbewijs, 24 jaar. In veel gevallen is dat een leeftijd waarop veel jongeren al aan een studie zijn begonnen, of een andere carrière zijn gaan ambiëren. Daardoor is het lastig om mensen aan te werven voor het vak van buschauffeur. Een oplossing zou het verlagen van de leeftijdsgrens zijn, bijvoorbeeld naar 20 jaar.
Busbedrijven drongen er in 2018 al bij de overheid op aan om de leeftijdsgrens te verlagen. Destijds voorzag men al problemen op de arbeidsmarkt. De toenmalige regering nam het advies niet over en verwees naar Europese regelgeving. Nu ligt er een nieuw voorstel. Sander Salmu, minister van Klimaat, licht toe dat de overheid van plan is om de leeftijdsgrens te verlagen naar 21 jaar. Het aantal gevolgde opleidingsuren wordt dan wel verhoogd naar 280 uur. Op deze manier hoopt de regering de busbedrijven tegemoet te komen.
Dit plan heeft nu meer kans van slagen omdat in de tussentijd de Europese regelgeving is aangepast. Een eventuele volgende stap is het verlagen van de minimumleeftijd naar 20 jaar. In dat geval zouden de jonge buschauffeurs enkel binnen Estland mogen rijden, omdat het rijbewijs over de grens niet geldig is.
Wanneer de minister genoeg steun vindt in de Riigikogu voor het plan om de leeftijdsgrens aan te passen naar 21 jaar, zal het per 1 juli 2024 in werking treden.
