Estland, Letland en Litouwen zijn sinds 2004 lid van de NAVO en hebben daarmee hun toekomst in zekere zin veiliggesteld. Zweden en Finland hebben reeds hun aanvraag tot lidmaatschap ingediend, omdat ook zij Rusland niet vertrouwen. De NAVO biedt hen, in het geval dat Rusland plots besluit in te vallen, een zekere vorm van militaire veiligheid. Maar wat is het plan van de NAVO als Rusland daadwerkelijk een van de Baltische staten binnen besluit te vallen?
Op dat moment wordt de aanval op Estland, Letland en/of Litouwen gezien als een aanval op alle NAVO-lidstaten. Via artikel 5 in het samenwerkingsverband kunnen alle lidstaten besluiten deel te nemen aan de militaire verdediging van deze landen. Het kleine Estse leger wordt zodoende ondersteund door militaire grootmachten als het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten.
Echter zijn de huidige verdedigingsplannen van de NAVO alles behalve toereikend, aldus de Estse minister-president Kaja Kallas. Voorafgaand aan de NAVO-top, die op 26 juni zal plaatsvinden, uitte zij haar zorgen aan enkele journalisten. In de huidige plannen is het volgens de NAVO het plan om de Baltische staten na 180 dagen volledig bevrijd te hebben, nadat deze eerst volledig bezet zouden zijn. Kallas is van mening dat deze verdedigingsstrategie; eerst bezetten, dan bevrijden, na de Russische inval in Oekraïne, herzien moet worden.
Daarbij stipt Kallas aan dat Rusland al na 80 dagen gruwelijke daden heeft gepleegd in Boetsja. Wanneer Rusland dezelfde tactiek zou hanteren in Estland, dat qua landoppervlakte vele malen kleiner is dan Oekraïne, zou het inhouden dat het complete land, de Estse cultuur en de populatie van de aardbodem geveegd zouden worden.
Voormalig minister van Buitenlandse Zaken, Eva-Maria Liimets, heeft zich kritisch uitgelaten over Kallas’ uitspraken. Zij ergerde zich voornamelijk aan het feit dat vertrouwelijke militaire informatie in de openbaarheid is gebracht. Deze kritiek werd later gepareerd door het Estse ministerie van Defensie, die in een verklaring lieten weten dat de globale plannen op de website van de NAVO te vinden zijn.
De Litouwse minister van Defensie, Arvydas Anušauskas, riep nadat deze opmerkingen het nieuws in Litouwen haalden, de eigen bevolking op tot kalmte, omdat dergelijke plannen altijd meerdere scenario’s bevatten. Hij onderschrijft daarentegen wel de zorgen van Kallas en is van mening dat de plannen aangepast moeten worden. Verder vindt Anušauskas het goed dat Kallas de situatie onder de aandacht houdt.
Over de oplossingen denken de Baltische staten al langer na. Eén van die oplossingen is een permanente aanwezigheid van 3000 tot 5000 soldaten. Inmiddels heeft Duitsland ook al geopperd om een permanente troepenmacht in Litouwen te stationeren.
Wat de uiteindelijke oplossing ook zal zijn, het moet mogelijk zijn om de Baltische staten vanaf dag 1 op volle kracht te verdedigen.
