Wanneer we bij de grensovergang aankomen, vallen de rijen mensen ons meteen op. Het is bijzonder om te zien dat mensen nog dagelijks de oversteek wagen.
Wie vanuit Narva naar Ivangorod (Ивангород) reist, steekt de rivier de Narva over. De brug die beide landen verbindt, is de Vriendschapsbrug. Een sinistere naam, als je kijkt naar de talloze camera’s, hekken, meters prikkeldraad en wegblokkades. Estland heeft helaas genoeg ervaring met Rusland als buurland.
Het bizarre is dat je hier een grens passeert die nog altijd discutabel is. Toen Estland in 1918 onafhankelijk werd van Rusland, kreeg het zowel Narva als Ivangorod als grondgebied. Ivangorod staat daarom nog altijd bekend onder de Estse naam Jaanilinn. Dat ging goed tot 1940, waarna de Duitsers Estland bezetten.
Toen de Duitsers zich in 1944 terugtrokken en de Duitse bezetting in Estland eindigde, begon onmiddellijk de sovjetbezetting. De sovjets schoven gelijk met de interne grenzen, waardoor Narva bij de Estse SSR hoorde en Jaanilinn plots bij oblast Leningrad. De naam werd voortaan Ivangorod.
Nadat Estland in 1991 opnieuw onafhankelijk werd, herriep Estland zich op de documenten die zijn getekend in 1920; de Vrede van Tartu. De grenzen en voorwaarden die hierin benoemd werden, zouden leidend moeten zijn voor de voortzetting van een onafhankelijk Estland. Hoewel het zeer gebruikelijk is dat ook oude verdragen nog geldig zijn, hield Rusland voet bij stuk. Ook na internationale druk; Jaanilinn bleef bezet; Ivangorod is Russisch.
Mede door dit feit, is het nooit tot een grensverdrag gekomen met Rusland.
Russisch of niet, het weerhoudt mensen er niet van om toch de rivier over te steken naar Jaanilinn. Voor velen is het een dilemma; want soms woont er familie aan de andere kant. Zij kunnen geen visum meer aanvragen om naar Estland te komen. Als hen dat al wel lukt, want er zijn uitzonderingen, moeten ze te voet komen; auto’s met Russisch kenteken zijn niet meer welkom in Estland.
De enige busverbinding die er nog lijkt te zijn, doet redelijk goede zaken. Het is te hopen dat deze lijn voldoende rijtijd heeft, want alle personen en elk stuk bagage moet door de Estse douane gecontroleerd worden.
Wij laten deze grensovergang voor wat het is, en gaan op zoek naar een plek om de bevrijde en bezette Estse burchten op de foto te zetten.
