Een aantal weken geleden hief de Russische regering een flink aantal coronamaatregelen op. Als gevolg hiervan mogen Russen weer vrij reizen, van Rusland. In de praktijk gaat dat wat lastiger, omdat onder andere het luchtruim van Europa gesloten is voor Russische vliegtuigen. Echter zijn de landsgrenzen nog open, iedereen met een geldig visum kan zodoende de Europese Unie nog bereiken.
Estland heeft sinds de start van de oorlog in Oekraïne besloten om niet zonder meer visa te verstrekken aan Russen die het land binnen willen komen. Enkel onder zeer strenge voorwaarden, zoals personen met een medische noodzaak, wordt nog een visum verstrekt. Letland, Litouwen en Polen volgen grotendeels dezelfde lijn hierin. Tevens is Estland ook gestopt met het uitgeven van visa aan studenten.
Toch weten veel Russen met een nieuw visum Estland te bereiken om vervolgens door te reizen. Dit heeft te maken met het Verdrag van Schengen. Een visum uitgegeven door een ander land, binnen het Schengengebied, is geldig in het gehele Schengengebied, dus ook in de Baltische staten. Op dit moment zijn er veel Russen die via de Baltische staten de Europese Unie binnenkomen, zonder dat een van deze drie landen een visum heeft uitgegeven. Nu Rusland geen reisbeperkingen meer aan de bevolking oplegt, neemt het aantal vakantiegangers gestaag toe.
Dit tot grote ergernis van Lauri Läänemets, minister van Binnenlandse Zaken. Läänements is van mening dat de Europese Unie hierin een grotere rol moet spelen. Sancties moeten namelijk niet in een deel van de EU gelden, maar in de hele Unie. Wanneer vier lidstaten consequent sancties uitvoeren, kan het niet zo zijn dat de rest van de lidstaten er lakser mee omgaat, omdat het effect verloren gaat.
Estland kan zelf niet veel doen aan deze situatie. Wel kan men beslissen om mensen met een visum het recht te ontnemen om te werken in Estland. De grenzen met Rusland sluiten, behoort ook nog tot de opties, al is Läänemets daar geen voorstander van. Immers zouden ook Estse staatsburgers benadeeld worden en zou het voor onder andere busbedrijven een financiële strop betekenen.
In een verklaring aan de Estse omroep ERR laat Läänemets weten deze kwestie besproken te hebben met ambtgenoten in Letland en Finland. Zij zullen dit onderwerp gezamenlijk aankaarten bij de EU in de hoop dat binnen de gehele Europese Unie dezelfde lijn getrokken wordt met betrekking tot het verstrekken van visa aan Russische staatsburgers.
Dit voornemen heeft indirect al geleid tot een reactie van Rusland. Finland heeft namelijk laten weten te overwegen om te stoppen met het verstrekken van toeristenvisa aan Russen. Dmitry Peskov, woordvoerder van het Kremlin, liet direct weten dat Rusland tegenmaatregelen zou nemen. Hij liet in het midden welke dat zouden zijn. Finland heeft nog geen officieel besluit genomen. Letland heeft aangegeven om per direct te stoppen met de uitgifte van visa.
Niet alleen de Russische visa staan ter discussie, ook Belarussische staatsburgers kunnen minder makkelijk naar Estland afreizen. Toeristenvisa worden ook niet meer aan burgers van dat land verstrekt. Studenten uit Belarus kunnen nog wel een visum aanvragen, net als personen die om medische redenen naar Estland willen komen.
Het is onduidelijk wanneer de Europese Unie hier een breed besluit over zal nemen. Verwacht wordt dat Rusland individuele lidstaten onder druk zal zetten. Wanneer één land binnen het Schengengebied niet mee wil, of durft, te werken, is deze maatregel bij voorbaat al gedoemd te mislukken.