Afgelopen week konden de Esten een nieuw parlement kiezen. Daarvoor hoefden zij niet naar de stembus, want stemmen was ook via internet mogelijk. De partij van premier Kaja Kallas, Reformierakond, heeft de verkiezingen gewonnen.
Dit jaar brachten 615.009 stemgerechtigden hun stem uit. Het opkomstpercentage dit jaar was gelijk aan dat van 2019, namelijk 63,7%. Ruim 51% van de stemmen werd via internet uitgebracht in de periode tussen 27 februari en 4 maart. Een record, want bij de parlementsverkiezingen in 2019 was dit slechts 44%.
Nadat de digitale stembus sloot, openden op 5 maart de fysieke locaties waar op papier een stem uitgebracht kan worden. Kort na het sluiten van die stembussen, werden al snel de resultaten bekend gemaakt van de digitale stemmen. Deze lieten een ietwat vertekend beeld zien, zo zou de grootste partij, Reformierakond, van Kaja Kallas aardig wat zetels verliezen en bestond de mogelijkheid dat er sinds jaren weer een socialistische afvaardiging in de Riigikogu plaats zou nemen.
Naar mate de avond vorderde, bleek dit beeld niet te kloppen. Reformierakond behaalde maar liefst 31,2% van alle stemmen. Premier Kaja Kallas ontving 31.821 voorkeursstemmen. Nooit eerder behaalde een kandidaat zoveel stemmen. Met dit percentage heeft Reformierakond recht op 37 van de 101 zetels. Een winst van drie zetels. EKRE (Eesti Konservatiivne Rahvaerakond) eindigt op de tweede plaats met 16,1% van de stemmen, omgerekend 17 zetels. Zij leveren twee zetels in.
Ook alle andere zittende partijen verliezen zetels. De sociaaldemocratische partij levert er één in en houdt er 9 over. Isamaa verliest er 4 en houdt er 8 over. De grootste verliezer is Eesti Keskerakond, zij behouden 16 zetels; een verlies van 10 ten opzichte van 2019. Niet alle kiezers zijn naar Reformierakond overgestapt.
Eesti 200, een nieuwe politieke partij die enkele jaren geleden de kiesdrempel niet wist te halen, komt nu met 14 zetels in de Riigikogu. Met 13,3% van de stemmen zijn zij in één keer de vierde partij van het land. Een ander deel van de kiezers vertrok naar Parempoolsed, een rechtse partij die zich vorig jaar afsplitste van Isamaa. Met 2,3% van de uitgebrachte stemmen, behalen zij geen zetel in de Riigikogu.
Nu de uitslag bekend is, zal de president van Estland, Alar Karis, de grootste partij het mandaat geven om een coalitie te vormen. Reformierakond zal in dat geval in gesprek moeten gaan met de partijen die vertegenwoordigd zijn. Dit proces kan weken in beslag nemen. Mocht Kallas de huidige coalitie voort willen zetten, ontstaat er een blok bestaande uit 54 zetels.
Wanneer de grootste partij er niet in slaagt om een coalitie te vormen, mag de tweede grootste partij een poging wagen. In dit geval EKRE. Mocht dit scenario zich voordoen, zullen de onderhandelingen wat lastiger worden. Reformierakond heeft al voor de verkiezingen aangegeven niet in zee te willen gaan met EKRE.
