Het was een opmerkelijk bericht dat plots in het nieuws was. De supermarktmanager van een vestiging van de supermarktketen Jumbo in Diemen-Zuid bepaalde dat het inleveren van emballage voor geld gebonden wordt aan venstertijden.
Personen die geld willen voor hun flessen en blikjes dienen tussen 07:00 en 09:00 uur deze lege verpakkingen in te leveren. Iedereen die buiten deze tijden iets inlevert wordt opgezadeld met een tegoedbon die enkel in de winkel te besteden is. Op deze maatregel is kritiek gekomen. In een verwoede poging op Facebook probeert de manager het een en ander uit te leggen.
In deze verklaring laat deze manager het volgende weten: “Onze vaste klanten die hun gekochte emballage bij ons willen inleveren kunnen nu geen gebruikmaken van deze automaten of moeten erg lang wachten voor de automaten beschikbaar zijn. Wij verruimen daarvoor onze openingstijden, namelijk in plaats van om 8:00 uur gaan wij vanaf 1 september om 7:00 uur open. Tussen 7:00 en 9:00 uur kan de emballagebon gewoon verzilverd worden tegen contanten. Van 9:00 tot 21:00 uur kunt u met uw emballagebon uw boodschappen betalen.”
Ook schrijft hij het volgende: “Wij zijn úw supermarkt en willen het beter maken voor alle klanten. We hebben het hier alleen niet over onze klanten, maar over bezoekers die alleen de emballage komen inleveren die op straat is gevonden. Wij vermelden ook graag dat wij waardering hebben voor de verzamelaars, aangezien dit ten goede komt van het milieu, maar wij willen deze stroom blikjes reguleren om dit goed te kunnen managen.”
En daarmee druist deze supermarktmanager regelrecht in tegen het hele principe van statiegeld. Na de herziening van het statiegeldbesluit, door ook kleine flesjes en blikjes hierin mee te nemen, is besloten dat de herkomst niet meer uitmaakt. Consumenten hoeven niet meer langs diverse winkels om her en der flessen en blikjes in te leveren. Daarnaast is het ook een kwestie van anticiperen. De manager in kwestie laat weten dat de automaten vaak storingen hebben en dat het bijplaatsen van een tweede automaat niet toereikend bleek. Dat is zonde, maar eigenlijk het probleem van de ondernemer. Gek genoeg beaamt hij dat ook in zijn verklaring: “Wij hebben tijdens onze verbouwing vorig jaar een extra emballage-automaat geplaatst om deze stroom te kunnen opvangen. Dit blijkt echter niet toereikend. … Wij begrijpen dat dit niet uw probleem is, maar wij proberen wel een oplossing te vinden die voor iedereen werkt.”
Maar in plaats van het zoeken naar een lokale oplossing, wordt met het vingertje naar de overheid gewezen. In het Facebookbericht valt het volgende te lezen: “De overheid heeft na het invoeren van het statiegeld op blik niet gezorgd voor voldoende innamepunten (vooral in de buurt van grote evenementen op locaties zoals de Johan Cruijff Arena).”. Uiteraard kan de overheid meer doen in deze kwestie, maar dat ontslaat ondernemers in deze branche niet meteen van hun verplichting.
Want mag een ondernemer zomaar beslissen tijdens reguliere openingstijden om wel emballage in te nemen, maar niet uit te betalen? Nee, dat mag in principe niet. Als het gaat om verplichte innamepunten, waar supermarkten met een vloeroppervlakte van minimaal 200m² onder vallen, valt het volgende te lezen in het beleid innamepunten: “Verplichte Innamepunten zijn gehouden de Consument de mogelijkheid te bieden om bij inlevering van een Statiegeldfles of een Metalen Drankverpakking het Statiegeld geretourneerd te krijgen.“
Hierdoor is het discutabel of de maatregel stand houdt. Immers heb je feitelijk recht op je geld en zijn er geen restricties op de hoeveelheid emballage die je in mag leveren. Over dat laatste valt, voor consumenten, zelfs niks terug te vinden in de beleidsdocumenten van Verpact.
Ironisch genoeg meldt de supermarktmanager nog wel het volgende in zijn verklaring: “Wij vermelden ook graag dat wij waardering hebben voor de verzamelaars, aangezien dit ten goede komt van het milieu, maar wij willen deze stroom blikjes reguleren om dit goed te kunnen managen.”. Een te verwachten gevolg is dat mensen met grote hoeveelheden emballage nu naar andere supermarkten in de omgeving zullen trekken, waardoor daar weer extra druk ontstaat en het “probleem” uiteindelijk groter wordt.
Ik ben benieuwd of andere supermarkten dit beleid zullen volgen, of inzien dat emballage een groter gedeelte van de supermarkt zal moeten innemen. Overigens komt er door het verdwijnen van tabak uit de supermarkten wel weer ruimte vrij. Een win-win-situatie lijkt mij.